STACJA LASEROWA - informacje ogólne

Stacja laserowa CBK PAN wykonuje laserowe pomiary odległości do sztucznych satelitów Ziemi i śmieci kosmicznych. Od 1988 roku wchodzi w skład międzynarodowej sieci International Laser Ranging Service (ILRS) jako stacja BORL, organizacji skupiającej podobne ośrodki z całego świata. W ramach sieci ILRS stacja ma numer 78113802.

Pomiary laserowe prowadzone przez stacje mają na celu wyznaczenie między innymi:

• parametrów rotacji Ziemi (ruch biegunów i długość doby);
• pozycji sztucznych satelitów ziemi z centymetrową dokładnością;
• pozycji śmieci kosmicznych z metrową i lepszą dokładnością;
• zmiennych w czasie współrzędnych geocentrum;
• stałych oraz zmiennych w czasie współczynników ziemskiego pola grawitacyjnego;
• współrzędnych i prędkości stacji wchodzących w skład ILRS;
• wartości fundamentalnych stałych fizycznych.

Wysoka dokładność uzyskiwanych danych pozwala wykorzystać je do wielu naukowych badań. Laserowe pomiary odległości satelitów i śmieci kosmicznych przyczyniają się do:

• współtworzenia wraz z innymi technikami obserwacyjnymi Międzynarodowego Ziemskiego Układu Odniesienia (International Terrestrial Reference Frame − ITRF);
• realizacji globalnego dostępu do ITRF oraz jego poprawę;
• monitorowania trójwymiarowych deformacji skorupy ziemskiej;
• monitorowania ruchu obrotowego Ziemi i ruchu biegunów;
• wsparcia monitorowania zmian topografii i objętości oceanów Ziemi (cyrkulacji oceanów, średniego poziomu morza, grubości pokrywy lodowej i innych);
• zmian rozkładu masy atmosfery spowodowanych siłami pływowymi;
• eksperymentów globalnego transferu czasu z dokładnością pikosekundową;
• obserwacji astrometrycznych (określenie dynamicznej równonocy, nachylenia ekliptyki oraz stałej precesji);
• grawitacyjnych i relatywistycznych badań nad zasadą równoważności Einsteina, parametrem Robertsona-Walkera oraz zmianami wartości stałej grawitacji G;
• dowiązania Układu Słonecznego do Międzynarodowego Niebieskiego Układu Odniesienia (International Celestial Reference Frame - ICRF);
• wyznaczania orbit śmieci kosmicznych, ich rotacji/koziołkowania na potrzeby takich serwisów m.in. Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) takich, jak: ponowne wejścia obiektów orbitalnych w atmosferę ziemską (re-entry), potencjalne kolizje i zbliżenia obiektów na orbicie (collision avoidance), fragmentacje obiektów na orbicie (in-orbit fragmentation).